drsoheilamonem

ايسنا/زنجان برداشت غير اصولي تره كوهي و گياهان دارويي زنگ خطري براي منابع طبيعي است كه بايد صدايش را شنيد.

بهار همواره از ديرباز فصل پربار رزق و روزي بوده است فصلي كه زيبايي‌هاي آن و آب و هوايش طبيعت دوستان را به دل طبيعت مي‌كشاند و زمين همزمان با رويش مجدد گياهان و بيدار شدن درختان از خواب سرمست از رويش گياهان وحشي مي‌شود تا همه از سفره پربركت بهار توشه‌اي از روزي حلال بچينند.

همه‌ساله از نيمه دوم اسفندماه تا نيمه اوايل ارديبهشت ماه انواع گياهان خودروي وحشي با انواع خواص دارويي و خوراكي در زيستگاه‌ها و رويش‌گاه‌هاي استان در نقاط مختلف رخ‌نمايي مي‌كنند و علاوه بر اينكه زمين را طراوتي تازه مي‌بخشند روزي‌بخش مردمان اين ديار به ويژه روستائيان مي‌شوند.

مقالات بيشتر:روانشناس آنلاين

در بهار وقتي به دل طبيعت مي‌زني قطعا يكي از صحنه‌هايي كه با آن مواجه خواهيم شد چيدن انواع تره‌هاي كوهي و گياهان دارويي از دامنه كوه‌ها است گياهاني كه در اين فصل به وفور در بازار به وفور يافت شده و بوي تازگي آنها از چند متر آن طرف‌تر نيز قابل حس است.

از پخت غذاهاي خوشمزه تا طعم ماندگار آش رشته و بوي خوب سير كوهي همه و همه دست به دست هم مي‌دهند تا زنجاني‌ها براي چيدن اين گياهان به تپه‌ها و كوه‌ها بروند و از اين خوان نعمت كه تنها در فصل بهار يافت مي‌شود لذت ببرند.

تره‌هاي كوهي از دير باز نقش پررنگي در سفره‌هاي مردمان اين سرزمين ايفا مي‌كنند زيرا اين گياهان به ويژه گياهاني از خانواده سبزيجات داراي فيبر بوده و براي عملكرد دستگاه گوارش بسيار خوب و مفيد است. همچنين گياهان بهاري به دليل دوري از انواع كود شيميايي و سم‌پاشي محصولاتي كاملا ارگانيك هستند كه همين موضوع سبب شده علاوه بر تازه‌خوري برخي از بانوان اين گياهان را فريزر كنند تا در فصل زمستان نيز از آن استفاده مي‌كنند.

در استان زنجان نيز گونه‌هاي گياهي همچون آويشن، بومادران، پنيرك، ختمي، ريواس، شنگ، بابونه، پونه و پونه كوهي، شاهي آبي يا (بولاق اوتي)، چاي كوهي (توكليجه) يا سبزي كوفته، غازاياقي،گزنه سگ،جاجيخ و مرزه كوهي مي‌رويد.

بابونه، شنگ، تره‌كوهي، غاز اياغي، يونجه، كاسني، خاكشير، موسير، آويشن، كنگر، نعناع كوهي، پونه، كاكوتي، شنگ، مرزه كوهي و بولاغ اوتي و گون، از جمله گياهان خودرو در  مناطق مختلف استان است كههر يك از اينها طرفداران خاص خود را دارد.

شايد همه ما تنها از گياهان دارويي و تره كوهي نحوه چيدن آن را بلد باشيم اما گاهي حتي ندانيم كه چيدن نادرست اين گياهان تا چه حد مي‌تواند تيشه به ريشه منابع طبيعي بزند. لذا نكته حائز اهميتي كه بايد بهره‌برداران در هنگام چيدن گياهان طبيعي لحاظ كنند نحوه درست چيدن اين نعمت‌هاي خدادادي است. تا جايي كه گياهان بذري بايد بعد از بذرپاشي و گياهان پيازي بايد بدون پياز و ريشه و از ساقه چيده شوند تا براي سال‌هاي بعد هم امكان رويش مجدد اين نباتات وجود داشته باشد.

 برداشت غير اصولي گياهان توسط مردم باعث مي‌شود از دامنه پراكنش و تراكم اين گياهان سال به سال كاسته شده و اين ذخاير ارزشمند ژنتيكي در معرض نابودي قرار گيرند و چه بسا بسياري از آن‌ها در خطر انقراض قرار دارند پس بايد برداشت از آن‌ها از بالاي سطح خاك به‌صورتي انجام شود كه پياز، پيازچه يا ريشه در داخل خاك باقي مانده تا هم ساختار خاك حفظ شود و هم اندام‌هاي زايشي و رويشي اين گياهان حفظ شود.

 برداشت گياهان بهاره بايد با توجه به نحوه رويش و تكثير آن در طبيعت انجام و با استفاده از روش‌هايي نوين از برداشتي قديمي و بي‌رويه خودداري شود و خانواده‌ها نيز بايد به اندازه نياز مصرف خانواده خود و با مقادير بسيار كم برداشت كنند تا به رويشگاه‌ها و ريشه يا بذر گياهان آسيب وارد نشود اما متأسفانه برخي از مصرف‌كنندگان و بهره‌برداران به‌خاطر ناآگاهي، نسبت به برداشت بي‌رويه اين گياهان اقدام مي‌كنند در حالي كه ممكن است گياه مراحل تكامل خود را طي نكرده باشد.

با توجه به مطالب بيان شده حفظ و نگهداري اين نوع گياهان بر عهده عموم مردم است و نبايد آنان تنها به فكر به دست آوردن درآمد از راه بوته‌كني يا ريشه‌كني باشند؛ چراكه رشد و تكثير اين‌گونه گياهي به كندي صورت مي‌گيرد و عوامل طبيعي و برداشت‌هاي بي‌رويه از عوامل حيات گياهان است. آموزش صحيح درباره چگونه و چه وقت چيدن گياهان بهترين راه جلوگيري از انقراض اين قبيل گياهان است.

فرسايش خاك، آلودگي محيط زيست و به‌هم خوردن تعادل زنجيره غذايي برخي از پيامدهاي جبران‌ناپذير از بين رفتن پوشش گياهي است، هر گياه اطلاعات ژنتيك بسياري را به همراه دارد كه مي‌تواند پشتوانه ارزشمندي براي توسعه پايدار محيط زيست باشد پس بايد با برداشت درست و اصولي حافظ اين گياهان باشيم.

مقالات ديگر:بهترين مركز ايمپلنت غرب تهران